Prof. Dr. Ethem Ruhi FIĞLALI ile “Îtikādî İslâm Mezheplerine Giriş” konulu atölyemiz 27 Eylül 2021 Pazartesi günü saat 21.00’de başlayacaktır. Dersler Zoom üzerinden çevrimiçi olarak ve 5 hafta süreyle, haftada 1.5 saat olacak şekilde yapılacaktır. Katılımcı sayısı 20 kişi ile sınırlıdır. Detaylı bilgi almak ve kayıt yaptırmak için cenanvakfi@gmail.com adresine mail atabilir ya da 0212 631 34 22 ve 0546 589 79 33 numaralı telefonlardan Vakfımızla iletişime geçebilirsiniz.
ÎTİKĀDÎ İSLÂM MEZHEPLERİNE GİRİŞ
ATÖLYESİ
ATÖLYE YÖNETİCİSİ: Prof. Dr. Ethem Ruhi FIĞLALI
ATÖLYE SÜRESİ: 5 Hafta
ATÖLYE GÜNLERİ: Haftada 1 Gün – 1.5 Saat
ATÖLYE AKIŞI:
1.Hafta:
İslâm nedir? İslâm’ın esasları/İslâm ortak paydası? Dîn ve ed-dîn? Mezhep nedir? Tanımlar, kaynaklar ve usûl meseleleri.
2.Hafta:
Mezheplerin doğuşunu etkileyen sosyal ve dinî sebepler: Bölgenin evveliyatı, dinî durum; dînin esasları / usûlü’d-din; âyetlerin/vahyin üslûbu.
3.Hafta:
Mezheplerin doğuşunu etkileyen siyasî sebepler: Kırtas olayı; Hilâfet-İmâmet; Sakîfe toplantısı ve sonuçları.
4.Hafta:
Ebû Bekir, Ömer b. Hattâb ve Osman b. Affan Dönemleri.
5.Hafta:
Ali b. Ebî Tâlib Dönemi, Cemel, Abdullah ibn Sebe’, Sıffîn ve mezheplerin doğuşu.
Prof. Dr. Ethem Ruhi FIĞLALI
8.12.1937’de Burdur’da doğmuştur. 1944-1955 yılları arasında Burdur İstiklâl İlkokulu ve Burdur Lisesi’ni bitirdikten sonra 1959 yılında da Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi’nden mezun olmuştur. 1961-1971 yılları arasında Konya, Burdur ve Kayseri İmam Hatip Liselerinde öğretmenlik ve müdürlük, İzmir ve Kayseri Yüksek İslâm Enstitülerinde de müdür yardımcılığı ve müdürlük görevlerinde bulunmuştur. Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi İslâm Mezhepleri Tarihi Kürsüsü’nde 27.02.1971 tarihinde araştırma görevlisi olarak başladığı akademik hayatında, 29.06.1972’de “İlâhiyat Doktoru”; 12.04.1977’de “Üniversite Doçenti”, 17.06.1982 tarihinde de “Profesörlük” unvanını kazanmıştır.
1974-1975 yıllarında Cambridge University Faculty of Oriental Studies’de “Senior Lecturer” olarak görev yapmıştır. 31.08.1982’de Dokuz Eylül Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dekanlığına ve ayrıca 05.11.1984’te Rektör Yardımcılığına da atanmış ve bu Rektör Yardımcılığı görevinden, YÖK Genel Kurul üyeliği nedeniyle, 15.06.1989 tarihinde istifaen ayrılmıştır. 10.11.1992 tarihine kadar dört dönem DEÜ İlâhiyat Fakültesi Dekanlığı’nı sürdürmüştür. Bu arada 09.11.1989 tarihinde Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi aslî üyeliğine; 01.06.1990 tarihinde de Üniversitelerarası Kurul tarafından YÖK Genel Kurul üyeliğine seçilen FIĞLALI, 10.11.1992 tarihinde Muğla Üniversitesi Kurucu Rektörlüğüne atanmıştır. 25.12.1993 tarihinde YURT-KUR Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiş, 20.11.1999 tarihinde bu kurumun Yönetim Kurulu başkanlığına seçilmiştir. 03.11.1994 ve 24.10.1998 tarihlerinde Muğla Üniversitesi Rektörlüğü’ne öğretim üyelerince iki dönem daha seçilmiş ve Cumhurbaşkanı tarafından atanmıştır. Kendisine, 25.05.1996 tarihinde “Bilimde Üstün Hizmet Ödülü” verilmiş; 27.12.1999 tarihinde Kazakistan Sosyal Bilimler Akademisi aslî üyeliğine seçilmiş ve “Ordinaryüs Profesör” unvanı ile taltif edilmiş; 09.10.2000 tarihinde de Kırgızistan/Bişkek Uluslararası Aytmatov Akademisi aslî üyeliğine seçilmiş; 23.12.2018 tarihinde Millî Düşünce Merkezi tarafından “Millî Düşünce, Ziya Gökalp Bilim Armağanı” verilmiştir. 11.12.2002 tarihinde 10 yıl süre ile yürüttüğü Rektörlük görevinden ayrılmış ve 16 Ocak 2003 tarihinde kendi isteği ile erken emekli olmuştur. Emekli olduktan sonra, Muğla’da, 1993 yılında münhasıran Muğla Üniversitesinin gelişmesine katkıda bulunmak amacıyla kendisinin Muğla Üniversitesi Vakfı’na dönüştürdüğü ve daha sonra hayırsever iş adamı Sıtkı KOÇMAN (13.11.1912–14.10.2005) tarafından himayesi altına alınarak adı Sıtkı Koçman Muğla Üniversitesini Geliştirme Vakfı şeklinde değiştirilen vakfın Başkanlığını yürütmekte iken 20.07.2010 tarihinde Vakıf Başkanlığı ve Mütevelli Heyet üyeliğinden istifaen ayrılmıştır.
Ethem Ruhi FIĞLALI’nın çok okunan ve aranan;
– Çağımızda Îtikādî İslâm Mezhepleri,
– İmâmiyye Şîası,
– Ahmediyye Mezhebi (Kâdiyânilik),
– Türkiye’de Alevilik-Bektaşilik,
– Geçmişten Günümüze Halk İnançları İtibariyle Alevîlik-Bektaşîlik,
– İmam Ali,
– Din ve Laiklik Üstüne Düşünceler,
– Din ve Devlet İlişkileri,
– Îtikādî İslâm Mezheplerine Giriş,
– Günümüz İslâm Mezhepleri,
– İslâm Laiklik ve Türk Laikliğindeki Uygulamalar,
– Atatürk’ün Din ve Laiklik Anlayışı,
– Laiklik
gibi kitaplarının ve diğer pek çok bilimsel kitap ve makalesinin yanı sıra, kendi uzmanlık alanı olan İslâm Düşünce Tarihi için çok değerli sayılan,
– Mezhepler Arasındaki Farklar (el-Fark beyne’l-fırak – el-Bağdâdî),
– İslâm Düşüncesinin Teşekkül Devri (The Formative Period of Islamic Thought – W.M.Watt),
– İslâm’da Ayrılıkçı Hareketler (Les Schiism dans l’Islam – H.Laoust= bu eser S. Hizmetli ile birlikte)
gibi üç büyük ve önemli eseri sırasıyla Arapça, İngilizce ve Fransızca’dan Türkçe’ye çevirmiştir.
Ayrıca MEB. Türk Ansiklopedisi’ne, Türkiye Diyanet Vakfı (TDV) İslâm Ansiklopedisi’ne alanı ile ilgili çok sayıda bilimsel madde yazmış; yurt içinde ve dışında onlarca bilimsel kongre, konferans ve bilgi şölenine/sempozyuma katılmış ve pek çoğu yayımlanmış önemli bildiriler sunmuştur. Yurt dışında (İngiltere) iki doktora öğrencisinin ortak danışmanlığını (co-supervisor); yurt içinde ise çok sayıda yüksek lisans öğrencisi ile dokuz doktora öğrencisinin de doğrudan doktora yöneticiliğini yapmıştır.
Arapça, İngilizce ve Fransızca bilen Prof. Dr. Ethem Ruhi FIĞLALI, 30 Ağustos 1959 yılından bu yana A.Ü. İlâhiyat Fakültesi’nden sınıf arkadaşı Semiha ERTUĞRUL Hanımefendi ile evlidir ve dört kız evlâdı (Emine Şule, Ayşegül, Nazlı, Sezer Sabriye); beş torun (Mehmet Murat, Ethem Burak, Nusret Emre, Can, Ruhi Deniz) sahibidirler.
Halen yaz (Nisan-Ekim) döneminde Seferihisar/İzmir ve kış (Kasım-Mart) döneminde de Aydın’da oturmaktadır.
KAYNAKÇA:
. Abdulkāhir el-Bağdâdî, Mezhepler Arasındaki Farklar (el-fark beyne’l-
firak), Önsöz ve notlarla çev.: E.R.Fığlalı, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı
(TDV) Yay. Ekim 2020 (10.Bs.).
. W.Montgomery Watt, İslâm Düşüncesinin Teşekkül Devri (The Formative
Period of Islamic Thought), çev. E.R.Fığlalı: İzmir: İzmir İlâhiyat Vakfı
2017 (5.Bs.)
. E.R. Fığlalı, Günümüz İslâm Mezhepleri, İzmir: İzmir İlâhiyat Vakfı yay.,
2020 (4.Bs.).
. E.R. Fığlalı, İslâm Laiklik ve Türk Laikliğindeki Uygulamalar, Ankara:
Berikan Yay. 2010.
. E.R.Fığlalı, İmam Ali, Ankara: TDV. Yay. 2011 (7.Bs.)
. E.R.Fığlalı, İtikâdî İslâm Mezheplerine Giriş, İzmir: İzmir İlâhiyat Vakfı
Yay. 2007.
. Mustafa Özkan, Dört Halife Dönemi, Ankara: Fecr yay. 2017.
Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi ilgili maddeler